Byd Mathemategol – Further Maths

Byd Mathemategol – Canllaw i Athrawon

Beth ydyn nhw? Cyfres o ddeg ymchwiliad mathemateg, a luniwyd ar ran RhGM Cymru yn Haf 2020, i helpu ysgolion yn ystod y cyfnod clo.

Ar gyfer pa oedrannau y mae nhw? Mae’n amrywio o B7-B13 – gweler isod.

Pa fformat ydyn nhw? Yn nodweddiadol:

1. fideo yn cyflwyno’r byd

2. taflen gwestiynau i fyfyrwyr ei archwilio

3. taflen atebion i athrawon

Mae’r fideos yn Saesneg. Mae’r taflenni ar gael mewn fersiynau Saesneg a Chymraeg. Cafodd yr adnoddau eu creu gan ymchwilwyr mathemateg ac eraill ledled y byd, ac mae’r union fformat yn amrywio yn ôl pwy a’i cynhyrchodd.

Pa un ddylwn i ei ddewis os mai dim ond amser ar gyfer un sydd gen i? Mae’n dibynnu beth ydych chi eisiau. Gall pob blwyddyn ddechrau ar #8 Byd Milfeddyg Gwallgof, ond mae’r syniadau’n mynd yn fwyfwy dwys. Mae’r cwestiynau yn #2 Cyfuniadeg yn ddiddorol ac yn hawdd cymryd rhan. Mae bydoedd #3 a #5 o’r Almaen yn ddiddorol ac wedi’u hesbonio’n glir. Mae #10 ‘Gwahaniaeth’ yn dda i B13 sy’n hoffi straeon a chwarae ar eiriau, gyda rhywfaint o fathemateg ar yr ochr. Efallai y bydd bydoedd #6, #2 neu #7 yn helpu, ymhlith pethau eraill, i fynd i’r afael â stereoteipiau mewn mathemateg. Ond un farn yn unig yw hon ac efallai na fydd yn cyfateb i’ch un chi.

Ble alla i ddod o hyd iddyn nhw? Rhoddir y dolenni fideo isod ar ddiwedd y disgrifiadau adnoddau. Mae’r holl daflenni yn Saesneg a Chymraeg ar gael ar yma.

Beth yw’r manylion? Yn y tabl isod mae Mynediad yn amcangyfrif isafswm blwyddyn ysgol lle gallai myfyrwyr fynd i’r afael â rhai o’r cwestiynau yn yr ymchwiliad – ond er mwyn deall yr atebion yn llawn efallai y bydd angen lefel uwch. Ac mae myfyrwyr yn amrywio’n fawr!

Gwyliwch y fideo ragarweiniol a baratowyd gan Dr Ian Roberts, Prifysgol Charles Darwin (Awstralia) a weithiodd yn garedig gyda’r RhGMC i roi’r gyfres gyfan at ei gilydd.

#	Byd Mynediad	Description
1	Ffactor B7	Dewch o hyd i rifau gyda’r mwyafrif o ffactorau; darganfyddwch rifau palindromig yn systematig. Nid yw’r fideo 5 munud yn hanfodol. O Awstralia. Fideo Fideo Taflenni
2	Cyfuniadeg B7	Pedwar cwestiwn i’w hymchwilio: dyddiadau gyda digidau penodol; niferoedd y mae eu swm yn 8; llwybrau ar gyfer robot ar fwrdd gwyddbwyll; a chwestiwn clasurol am agor a chau drysau. Mae’r fideo 1 awr yn mynd trwy’r cwestiwn cyntaf ac yn archwilio’r ail gan ddefnyddio diagramau Venn. O’r DU.. Fideo Taflenni
3	Oracl B10	Cyfres o gwestiynau sy’n ymchwilio i debygolrwydd gwahanol ganlyniadau wrth glymu rhaffau gyda’i gilydd ar hap. Er y gellir deall y cwestiwn yn B7, bydd angen lefelau uwch o fathemateg i wneud cynnydd, gan ddefnyddio fformiwlâu ailadroddus yn y pen draw. Mae’r fideo 8 munud yn esbonio’r sefyllfa’n glir ac yn ateb y cwestiwn cyntaf. O’r Almaen. Fideo Taflenni
4	Triciau Cardiau B10	Mae’r rhain yn archwilio tri thric cardiau, pob un wedi’i ddangos yn ei fideo ei hun (9, 12 a 4 munud). Mae’r cyntaf yn cynnwys delio â nifer o bentyrrau dro ar ôl tro, ac yn rhyfeddol mae’r drefn ar y diwedd yn cael ei chadw; mae’r ail yn gamp sydd wedi’i hen sefydlu lle mae’r unfathiant y cerdyn yn cael ei bennu o bedwar cerdyn arall; y trydydd yw “datgeliad 3 cherdyn” yn seiliedig ar sifftio’r dec dro ar ôl tro nes bod tri cherdyn yn unig ar ôl. O’r Almaen Fideo 1 Fideo 2 Fideo 3 Taflenni
5	Checkerboard Y10	Ymchwiliad i dynnu cownteri o fyrddau gwyddbwyll, o dan amrywiol reolau. Mae’r fideo 11 munud yn esbonio’r sefyllfa yn glir ac yn rhoi arweiniad. O’r Almaen. Fideo Taflenni
6	SDR B12	Ymchwiliad i ‘Systems of Distinct Representatives’. Dangosir y diffiniadau haniaethol o’r rhain yn y fideos, ond mae’r cyflwynydd wedyn yn eu hesbonio trwy esiampl. Mae’r fideo 6 munud yn rhoi trosolwg cyn mynd i’r afael â’r deunydd mewn dau faes: sefydlu partïon; a chwarae gêm haniaethol. O’r UDA.Fideo Taflenni
7	Topoleg B7	Cyflwyniad i syniadau topolegol. Esbonnir y rhain yn y fideo 24 munud. Yna mae’r 5 tasg yn gofyn i’r myfyrwyr nodi siapiau sy’n wahanol yn dopolegol; nodi siapiau sy’n cyfateb i gromliniau caeedig syml; ymchwilio i gysylltu 3 tŷ â dŵr, trydan a nwy; ymchwilio i ba graffiau y gellir eu tynnu heb godi’ch ysgrifbin (cylchedau Euleriaidd); a dod o hyd i gylchedau byrraf i bostmon. O’r DU. Fideo Taflenni
8	Milfeddyg Gwallgof B7	Mae hwn yn ystyried y sefyllfa lle mae gan Filfeddyg Gwallgof beiriant a all drawsnewid casgliadau penodol o anifeiliaid yn gasgliadau eraill. Nid yw’r fideo 1 munud yn angenrheidiol, ond mae’n ddiddorol gweld crëwr yr adnoddau yn Texas. O’r UDA.. Fideo Taflenni
9	Stribedi Möbius B7	Mae’r adnodd hwn yn archwiliad o stribedi Möbius, fel y’u gelwir. Da ar gyfer myfyrwyr sy’n hoffi gweithgareddau ymarferol, ac wedi’u seilio ar fideo YouTube gwych sy’n bodoli eisoes. O’r DU. Fideo Taflenni
10	Byd o Wahaniaeth B10	Mae hwn yn stori gyda phroblemau mathemateg wedi’u gwreiddio, yn archwilio Calcwlws Terfynol, a chael myfyrwyr i weld ei ddefnyddioldeb a thebygrwydd i Galcwlws cyffredin. Nid yw’r fideo 1 munud yn angenrheidiol, dim ond dangos y cyflwynydd. O’r DU Fideo T aflenni

Unrhyw gwestiynau neu adborth, cysylltwch â rhgmc-mspw@swansea.ac.uk